Tym razem krótko o tym jak i kiedy sadzić czosnek zimowy. Więcej informacji o uprawie czosnku znajdziesz w jednym z kolejnych wpisów.
Czosnek zimowy a wiosenny – różnice
Podstawową różnicą jest pora sadzenia ząbków. Czosnek wiosenny sadzimy wiosną, po rozmarznięciu gleby a zimowy jesienią. W związku z tym różnica jest także w porze zbioru – ten zimowy wyda plon już w czerwcu/lipcu. Czosnek z uprawy zimowej może się gorzej przechowywać niż ten z wiosennej.
Kiedy sadzić czosnek zimowy (ozimy)?
Czosnek „zimowy” sadzimy jesienią od końca września do listopada. Nie śpieszmy się jednak z sadzeniem, jeśli wrzesień jest bardzo ciepły. Posadzony zbyt wcześnie wypuści liście, które może uszkodzić mróz. Lepszym terminem będzie październik lub listopad, choć zdarzyło mi się sadzić go także w łagodną zimę początkiem stycznia. Przed zimą powinien się jednak ukorzenić, by dobrze przezimować i wczesną wiosną ruszyć ze wzrostem.
Jakie odmiany czosnku sadzić jesienią?
Do jesiennego sadzenia nadaje się większość odmian, choć poleca się te wytwarzające pęd kwiatostanowy z cebulkami powietrznymi. Najbardziej popularne to:
- Harnaś – wczesny, popularny, wytrzymały na mróz, bardzo plenny, intensywny aromat, nadaje się do przechowywania, główki niewielkie 8-13 ząbków pokrytych fioletową łuską
- Arkus – średniowczesny, 4-7 ząbków w średniej główce, plenny, wytwarza sporo cebulek powietrznych, do bieżącego spożycia i przechowywania
- Huzar – nie wytwarza pędu kwiatostanowego (odmiana bezstrzałkowa), 12-20 ząbków w główce, łuski biało fioletowe na główce i ząbkach
- Messidrome – średniowczesny, duże główki w białym kolorze z 8-12 ząbkami, do bezpośredniego spożycia, na słabsze gleby
- Mega – średniowczesny, niewielkie główki z 3-5 ząbkami, jasnofioletowa łuska, mocny smak
- Zawrat – średniowczesny, o łagodnym smaku, duża główka z 5-7 ząbkami
- Ornak – średniopóźna, duże główki, białe z fioletem na łuskach ząbków, mniej ząbków 4-8, do bieżącego spożycia, łagodniejszy smak.
- Ceves – bardzo wczesny, główka z dużą ilością ząbków, lekko spłaszczona, plenny, odporny na choroby
- Orlik – średniopóźny, 8-9 ząbków w główce, odporny na chłody, do bezpośredniego spożycia i przetworów
- Rośliny zalecane jako przedplon to: kapusta, kalafior, rzodkiew, rzodkiewka, rzepa, ogórek, dynia, melon, groch,
- fasola, wyka, peluszka, łubin, pomidor, marchew, buraki, sałata, pszenica, jęczmień, żyto, kukurydza, facelia facelia.
- Choroby czosnku i ich zwalczanie
- Rośliny niezalecane: cebula, por, siedmiolatka, czosnek, owies, ziemniak, pietruszka, seler, bób, bobik, koniczyna,
- lucerna.
- Optymalny odczyn gleby powinien wynosić 6,5-7 pH. Gleby o niższym odczynie należy zwapnować stosując
- wapno węglanowe. Sadzić należy duże i średnie główki i ząbki zwracając uwagę na ich zdrowotność oraz aby
- nie były uszkodzone.
Materiał sadzeniowy – ząbki i cebulki powietrzne
Czosnek zimujący możemy uprawiać z pojedynczych ząbków lub z cebulek powietrznych otrzymanych z kwiatostanów. Pojedyncze ząbki w kolejnym roku wydadzą całe główki, natomiast cebulki powietrzne pojedynczą cebulkę, którą możemy zużyć lub posadzić jesienią (lub wiosną).
Przed sadzeniem główkę czosnku dzielimy na ząbki, starając się nie usuwać twardej piętki. Jeśli to możliwe do sadzenia wybieramy największe ząbki, które dadzą większe główki.
Aby ograniczyć ryzyko chorób grzybowych, ząbki czosnku przed sadzeniem możemy zaprawić mączką bazaltową.
Po czym sadzić czosnek zimowy?
Czosnek możemy posadzić po grochu, fasoli, bobie, ogórkach, pomidorach, ogórkach, dyni, melonach, marchwi, burakach, kapuście, kalafiorze. Nie sadzimy go po sobie i warzywach cebulowych (por, cebula, szczypiorek), selerze, bobie. Przedplonem może być facelia.
Sadzenie czosnku zimowego
Sadzenie czosnku zimowego jest banalnie proste. Warto do tego zachęcić dzieci. Sadzimy go podobnie jak czosnek wiosenny i cebulkę dymkę.
Podłoże pod sadzenie powinno być żyzne, próchniczne o obojętnym pH 6,5-7, umiarkowanie wilgotne. Warto go uprawiać w drugim roku po oborniku lub zasilić ziemię przerobionym kompostem. Wtedy jego plon i główki będą większe. Stanowisko najlepiej słoneczne lub lekko ocienione. Oczywiście odchwaszczone i spulchnione co ułatwi sadzenie.
Jak głęboko sadzić czosnek zimowy?
Czosnek zimowy (ozimy) sadzimy głębiej niż wiosenny tj. na około 5-6 cm, w rzędach co około 10 cm zachowując odstęp 20 cm pomiędzy rzędami. Sadzimy piętką do dołu. Zbyt płytko posadzony może w mroźne zimy przemarznąć, a zbyt głębokie sadzenie utrudni wypuszczanie pędów wiosną. Jeśli chcemy uprawiać czosnek na szczypior sadzimy go gniazdowo.
Jeżeli jesień jest sucha, warto podlać grządkę z posadzonym czosnkiem. Jeśli mieszkamy w chłodniejszych regionach czosnek można na zimę okryć ogrowłókniną, słomą lub igliwiem.
Czosnek zimowy w moim ogrodzie
Ja czosnek sadzę tylko jesienią. Wiosną na wszystko brakuje czasu i gleba długo pozostaje zimna i nieprzyjemna do pracy. Jeśli chcecie się podzielić swoimi doświadczeniami w sadzeniu czosnku zimowego zapraszam do komentowania 🙂
Zobacz nasze propozycje
