Ściółkowanie (inaczej mulczowanie) gleby w ogrodzie jest jedną z ważniejszych prac w kalendarzu każdego ogrodnika. Dlaczego jest tak ważne i jakie materiały możemy wykorzystać jako ściółkę, przedstawię w dzisiejszym wpisie.
Zalety ściółkowania roślin
- Ogranicza parowanie wody i nagrzewanie się gleby w trakcie upałów a dzięki temu zmniejsza częstotliwość podlewania
- Ogranicza rozwój chwastów
- Chroni bryłę korzeniową roślin przez przemarzaniem, a w lecie przed wysuszeniem
- Wzbogaca glebę w substancje odżywcze, poprawia jej strukturę i zapobiega erozji
- Wspomaga rozwój mikroorganizmów glebowych tj. pożytecznych bakterii, grzybów oraz przyciąga dżdzownice
- Zapewnia estetyczny wygląd rabat i grządek
- Stanowi dobre tło dla róż, bylin i krzewów
- Zapobiega spływaniu wody po powierzchni gleby podczas deszczu
- Zapewnia lepszą wentylację glebie
- Pomaga zachować pożądaną wysokość pH gleby
- Zapobiega zabrudzeniu owoców np. truskawek
- Zapewnia komfort pracy i spędzania czasu w ogrodzie
Najpopularniejsze materiały do ściółkowania
Kompost
Kompost to podstawowy materiał do ściółkowania rabat i grządek. Możemy go wyprodukować we własnym ogrodzie, budując kompostownik lub składając resztki na pryzmę. Kompost powinien być częściowo rozłożony, co trwa od kilku miesięcy do roku, w zależności od tego, co do niego dodawaliśmy. Kompost możemy także kupić w kompostowniach odpadów zielonych. Warstwa ściółki powinna mieć 3-4 cm grubości.
Można go przykryć warstwą innej ściółki np. zrębkami lub korą, aby zapobiec jego wysychaniu, a także, by zapewnić estetyczny wygląd rabat. Kompost doskonale sprawdzi się też do kopczykowania róż.
Kora
Kora to najbardziej popularny i najbardziej dostępny w sklepach materiał do ściółkowania. Najczęściej jest to kora z drzew iglastych nadająca się pod rośliny lubiące kwaśny odczyn podłoża. Warto wybrać korę już przekompostowaną albo zrobić to samemu. Aby zapobiec rozwiewaniu lub wymywaniu kory warto zastosować obrzeża, lub płotki. Warstwa kory powinna mieć około 5 cm grubości.
Karton
Karton (tektura falista) to dobry materiał do ściółkowania, który znakomicie tłumi chwasty i przyciąga dżdżownice (dzięki zawartości celulozy). Używajmy tylko czystego szarego kartonu bez folii i napisów. Należy nim szczelnie okryć ziemię, układając na zakładkę. Karton możemy nawilżyć i przykryć warstwą innej ściółki np. korą czy zrębkami.
Słoma
Bardzo lekki materiał do ściółkowania (co może być wadą podczas silnego wiatru). Dobrze izoluje, rozkłada się długo, ale grubo rozłożona może gnić. W grubej warstwie mogą się niestety zasiedlać gryzonie. Zapewnia za to czyste owoce w uprawie np. truskawek. Słomę kupujmy najlepiej ze sprawdzonych źródeł, gdzie nie były stosowane środki ochrony roślin.
Siano
Siano rozkłada się znacznie szybciej od słomy. Plusem jest to, że możemy je zrobić sami, susząc skoszoną trawę. Mamy wtedy pewność, że nie była pryskana żadnymi środkami.
Zrębki
Zrębki to materiał, który możemy pozyskać we własnym ogrodzie. Wystarczy rozdrabniacz do gałęzi i trochę cierpliwości. Zrębki można zrobić z gałęzi suchych jak i zielonych (z liśćmi lub igłami). Uzyskane w ten sposób należy przekompostować około roku, aby przy rozkładzie nie podbierały azotu roślinom.
Gotowe zrębki możemy dostać również w sklepach ogrodniczych i marketach oraz w firmach zajmujących się wycinką drzew.
Trociny
Trociny są dostępne najczęściej w tartakach. Podobnie jak i zrębki powinny zostać przekompostowane. Trociny z drzew iglastych są dobre do ściółkowania roślin kwasolubnych. Warto je mieszać z inną ściółką.
Szyszki i igliwie
Szyszki i igliwie to dobry materiał do ściółkowania roślin iglastych i kwasolubnych (wrzosy, azalie, rododendrony). Duże szyszki można zmielić w rozdrabniaczu do gałęzi, dzięki czemu szczelniej pokryją glebę. Można je również zmieszać z korą.
Suche liście
Liście to łatwo dostępny materiał do ściółkowania. Można je rozdrobnić lub wymieszać z inną ściółką, a także wstępnie przekompostować w foliowych workach.
Skoszona trawa
Cienka warstwa skoszonej trawy (gruba będzie gnić) może być rozkładana w warzywniku i tunelu, ograniczając parowanie wody i rozwój chwastów. Musi to być jednak trawa, która jeszcze nie wydała nasion. Trawę można również rozłożyć na gazetach (czarny druk) lub kartonach celem zagłuszenia chwastów.
Pokrzywy
Pokrzywy, które zawierają dużo azotu, można poszatkować i przykryć warstwą zrębek, które do rozkładu potrzebują właśnie tego pierwiastka.
Kamyki
Kamyki stanowią dobre tło dla roślin skalnych i traw ozdobnych. Dzięki temu, że są ciężkie, są trudniej wymywane przez silny deszcz i wiatr. Jednak nie sprawdzą się na glebach ciężkich, gliniastych i jako ściółka pod delikatne rośliny (silnie się nagrzewają i ograniczają przepływ powietrza).
Obornik
Rozłożony obornik (ok. roku) dostarcza roślinom składników mineralnych, poprawia strukturę i użyźnia podłoże. Najlepiej wymieszać go z wierzchnią warstwą gleby. Należy jednak uważać, aby nie zniszczyć korzeni roślin (zwłaszcza tych, które płytko się korzenią). Dobrze nadaje się do użyźniania gleby w tunelu i na grządkach.
Ogólne zasady ściółkowania gleby
Ściółkować możemy przez cały sezon, najlepiej zaraz po posadzeniu i podlaniu roślin. Zapobiegnie to rozwojowi chwastów i zapewni lepszy start roślinom.
W miarę możliwości unikajmy jednak okrywania gleby ściółką zimą i bardzo wczesną wiosną, kiedy jeszcze jest zamarznięta. Opóźni to jej nagrzewanie, dlatego warto poczekać do kwietnia.
Najlepiej wykorzystać materiały, które mamy dostępne we własnym ogrodzie, uwzględniając rodzaj gleby i wymagania roślin.
Pamiętajmy, że w miarę rozkładania się ściółki konieczne jest jej uzupełnianie.
Jeszcze słowo o ściółkowaniu gleby agrowłókniną i agrotkaniną. Agrotkanina jest dobrym materiałem do wykładania ścieżek i pasów wyłożonych kamieniami, gdyż dobrze tłumi wzrost chwastów i jest mniej podatna na rozerwanie niż agrowłóknina. Może służyć również okresowemu okrywaniu gleby celem zniszczenia chwastów. Cienka czarna agrowłóknina, podobnie jak słoma, sprawdzi się w skrzyni z truskawkami, zapewniając czyste owoce.
Sama mam z nimi złe doświadczenia. Wyłożyliśmy je pod tujami i częścią iglaków i w jagodniku pod borówkami. O ile agrotkanina w jagodniku, przykryta warstwą własnych zrębek, póki co się sprawdza tak pod iglakami już nie. Korzenie chwastów poprzerastały folię i ciężko się ich teraz pozbyć (pewnie przez zbyt małą warstwę kory). Pod agrowłókniną i agrotkaniną chowają się ślimaki, a nornice kopią płytkie tunele (i zjadają co znajdą po drodze). Czeka nas więc sukcesywne ściąganie folii i obkładanie kartonami, zrębkami, korą i szyszkami.
A Wy czym ściółkujecie swoje rabaty? Podzielcie się swoimi doświadczeniami w komentarzu 😉👍
Pozdrawiam, Kasia 🌸
